Сату көннәрендә кулланучылар хокуклары һәм «кара җомга»акциясе турында.

«Кара җомга» сату акцияләре белән бәйле рәвештә, Роспотребнадзор кулланучыларның игътибарын товарларны Интернет аша сатуның төп үзенчәлекләренә юнәлтә. 1. Интернет аша сатып алуның төп кагыйдәсе Интернет-кибеттә сатып алынган товардан, шул исәптән «кара җомга» акциясе кысаларында, кулланучы аны кулланучыга сатучы яки ул вәкаләтле зат тапшырганчы теләсә кайсы вакытта баш тартырга хокуклы, ә товарны тапшырганнан соң - җиде көн эчендә (сатып алынган товарның товар төре, куллану үзенчәлекләре сакланган булса). Бу кагыйдә даруларга гына кагылмый. Игътибар итегез, кайбер товарларны (косметика, бер тапкыр кулланыла торган савыт-саба, гигиена чаралары һ.б.) ачу аларның товар төрен югалтуга китерергә мөмкин, моннан тыш, башка сатып алучы мондый товарны куллану үзенчәлекләрен югалткан дип саный. 2. Сатучы һәм товар турында мәгълүмат агрегаторы Интернет-сәүдә үсеше белән эре сәүдә мәйданчыкларында күбрәк сатып алулар башкарыла, алар үзләре дә һәрвакытта да сатучы ролендә чыгыш ясамыйлар (товарның милекчесе түгел). Мондый маркетплейслар "товарлар һәм хезмәт күрсәтүләр турында мәгълүмат агрегаторы хуҗасы" дип атала (яки гади - агрегатор).. Закон буенча, сатучы һәм агрегаторның төрле бурычлары төрле . 3. Акция өчен товар шартлары һәм бәясе Сатучы акция буенча товар сатып алу шартларын һәм бәясен төгәл ачыкларга тиеш. Сатучы клиентка мәгълүматны дөрес һәм керемле итеп җиткерсә генә, алар арасында конфликтлы хәлләр булмас. Сатучы заказ бирелгән товарны кулланучыга тапшырырга тиеш, ул әле түләнмәгән булса да. Килешү сатучыга касса яки товар чегын яисә товар өчен түләүне раслаучы бүтән документны биргәннән яисә сатучы тарафыннан товар сатып алучының товар сатып алу нияте турында хәбәр алганнан соң (килешү төзергә) биргәннән соң төзелгән дип санала. 4. Төгәл вакытында тапшыру Сатучы товарны сатып алучыга килешүдә билгеләнгән тәртиптә һәм срокларда тапшырырга тиеш. Әгәр товар түләнгән булса, сатучы товарны төяп яки илтеп җиткерү белән тарта икән, кулланучы аңа товарны алдан түләүнең 0,5% күләмендә неустойка (пеня) түләүне таләп итәргә хокуклы.. Мөһим:әгәр товар кулланучыга аның гаебе белән тапшырылмаган булса, алга таба илтеп җиткерү сату-алу шартнамәсендә каралган шартларда сатучы белән килештерелгән яңа срокларда башкарыла. 5. Товарны туганы яки танышы кабул итә аламы Алынган товар кулланучыга күрсәтелгән адрес буенча тапшырыла, ә кулланучы булмаганда - заказ номеры турында мәгълүмат биргән теләсә кайсы затка, йә ваклап сату-алу шартнамәсен төзүне яисә заказны рәсмиләштерүне, әгәр Россия Федерациясе законнарында яисә ваклап сату-алу шартнамәсендә башкасы каралмаган булса, башкача раслау тапшырыла. 6. Киеренкелектән сакланыгыз Өстәмә товарлар һәм хезмәтләр кую рөхсәт ителми. Товарның комплектлылыгы җитештерүче тарафыннан билгеләнә. Сыйфатны тикшерү һәм товар сайлау буенча консультация бөтенләй өстәмә хезмәт була алмый, чөнки ул сатучы вазифасына керә. Әгәр кулланучыга товарны страховкалау яки гарантияне киңәйтү тәкъдим ителсә, җитештерүче игълан иткән гарантия вакыты киметелә алмый һәм килешү төзелгәнче сатучы тарафыннан ачылырга тиеш. Еш кына "иминият программалары" яки башка "сатып алучыны яклау программалары" үз эченә сатучы яки җитештерүче закон аркасында башкарырга тиешле бурычларны кабатлый (мәсәлән, товарны сыйфатлы яки аның ремонтына алмаштыруны тормышка ашырырга). 7. Товарны кайтару вакыты Сыйфатлы товарны кайтару тәртибе һәм сроклары турындагы мәгълүмат товарны китергән вакытта язмача бирелмәгән булса, сатып алучы товарны тапшырганнан соң 3 ай эчендә товардан баш тартырга хокуклы. 8. Сыйфатлы булмаган товарны шунда ук кире кайтарыгыз Әгәр интернетта сатып алынган товар сыйфатсыз булып чыкса, бу очракта кулланучы, үз хокукларын яклау максатларында, товарга карата «традицион» (оффлайн) сәүдәдә булган барлык хокукларга ия. «Кулланучылар хокукларын яклау турында» гы Законның 18-24 маддәләре товарны яңасына алыштыру, бәясен яңадан исәпләү, шулай ук җитешсезлекләр белән товар сатучыга кире кайтару мөмкинлеген күздә тота. Товарда җитешсезлек турында иртәрәк әйтсәгез, сатучыга бу проблеманы чишү җиңелрәк булачак. 9. Агрегаторны сатучыдан ничек аерырга «Кулланучылар хокукларын яклау турында» Закон, Роспотребнадзор инициативасы буенча соңгы төзәтмәләрне кабул итүгә бәйле рәвештә, товарлар сатып алганда (һәм хезмәтләргә заказ биргәндә) товарлар турында мәгълүмат агрегаторлары хуҗаларының сайтлары (кушымталары) аша кулланучыларны өстәмә яклауны күздә тота. Аларга кулланучының товар (хезмәт) турында мәгълүмат алу, заказ рәсмиләштерү һәм аны түләү мөмкинлеге булган мәгълүмат ресурслары керә. Мондый ресурсларның мөһим үзенчәлеге-аларның сатучы (башкаручы) турында мәгълүматның дөреслеге өчен җаваплылыгы. 10. Агрегатор нәрсә өчен җаваплы   Агрегатор хуҗаларына товар яки сатучы турында дөрес булмаган мәгълүматлар аркасында кулланучы югалтулары өчен җаваплылык йөкләнә. Шул ук вакытта «кулланучылар хокукларын яклау турында» гы Законда аларны җаваплылыктан азат итү очраклары аталды. Әйтик, агрегатор хуҗасы товар (хезмәт) турында мәгълүматны үзгәртмәсә, кулланучының тулы булмаган яки дөрес булмаган мәгълүмат нигезендә товар сату (яки хезмәт күрсәтү) китерелгән зыянны каплау турындагы таләбе турыдан-туры сатучыга (хезмәт күрсәтүчегә) мөрәҗәгать итәргә тиеш. 11. Агрегатор аша акчаны ничек кайтарырга «Кулланучылар хокукларын яклау турында» гы законда агрегатор хуҗасының, кулланучы таләбе буенча, товарга (хезмәт күрсәтүгә) алдан түләү суммасын кире кайтарырга бурычлы очраклар билгеләнгән. Аерым алганда, бу товар вакытында китерелмәгән (хезмәт күрсәтелмәгән) хәлләр һәм кулланучы бу уңайдан сатучыга (башкаручыга) алардан баш тарту турында хәбәр җибәрде һәм бу турыда агрегатор хуҗасына хәбәр итте. Сатучы товарны кулланучыга тапшыру турында раслауны бирсә, мондый алдан түләүне кире кайтаруда кулланучыга кире кагылырга мөмкин. Кулланучыларга киңәшләр: 1. Башка сатучылардан Ташламалы товар бәясен тикшерегез. Әгәр дә товар көтмәгәндә акция алдыннан «кыйммәтләнсә» һәм ташлама белән сатучыны җаваплылыкка тарту (аларның күбесе чит илдә) мөмкин булмаячак. 2. Бик түбән бәя ялган яки контрафакт товар сатуны күрсәтә ала. Сатучыдан тормыш өчен, сатып алучының сәламәтлеге, әйләнә-тирә мохит өчен куркынычсызлыгын тәэмин итүче һәм сатып алучының милкенә зыян китермәүче товарларның (хезмәтләрнең) мәҗбүри таләпләргә туры килүен мәҗбүри раслау турында мәгълүмат сорап карагыз. 3. Товарны түләүгә кадәр җиткерү бәясенә игътибар итегез. Товарга зур ташлама кыйммәтле китерү хисабына ирешелергә мөмкин. 4. Сатучы үзе турында мәгълүматны яшерми. Сайтта (кушымтада) сатучының фирма атамасы (атамасы), урнашу урыны (адресы), эш режимы, юридик затлар өчен ОГРН, фамилиясе, исеме, әтисенең исеме (бар икән) һәм шәхси эшмәкәрләр өчен ГРНИП күрсәтелергә тиеш. 5. Әгәр сез товарны товар (хезмәтләр) турында мәгълүмат агрегаторы хуҗасы сайтында сатып аласыз икән, товар вакытында китерелмәгән очракта, акчаны арадашчыга (агрегаторга) кире кайтару таләбен куя аласыз. Кире кайтару кулланучы мондый таләп куйганнан соң ун календарь көне эчендә булачак.   6. Товар сатып алганда, аның нинди вакытта китерелергә тиешлеген ачыклагыз. Сатучы сатып алучы белән товарны сатып алучыга тапшыру срокларын килештерергә тиеш. 7. Фишинг сайтларыннан һәм ресурслардан сакланыгыз, аларның төп максаты ташламалар белән товар сату түгел, ә шәхси мәгълүматлар, шулай ук түләү карталары һәм дистанцион банк операцияләренә серсүзләр җыю. Кулланучы мөрәҗәгатьләр һәм шикаятьләр белән Роспотребенадзорның территориаль бүлегенә мөрәҗәгать итәргә яки мөрәҗәгать формасын Роспотребнадзорның рәсми сайтында тутырырга мөмкин.