Шәһәр тибындагы Аксубай бистәсе

Географик торышы

Бистәнең барлык территориясе җайлы рельфлы узәнлекне үз эченә ала. Бистә арыалы Аксу елгасына барып кушылган Кече Сөлчә елгасы ага. Шәџәр тибындагы Аксубай бистәсе Аксубай муниципаль районы үзәгендә булып, Иске Кармәт, Иске Ильдеряк, Яңа Аксубай, Кәкре Күл һәм Яңа Кармәт авыл җирлекләре белән чиктәш булып тора. Аксубай ќирлеге чагыштырмача яңгырлы һәм җылы җәйле, салкынча һәм уртача карлы кышлы Идел алды климатик районына керә. Һаваның уртача еллык температурасы +2,7 градус. Еллык явым-төшем күләме 460-480 мм. Карның уртача катламы 35 см.дан да ким түгел.

Мәйданы, халык саны һәм составы

Шәһәр тибындагы Аксубай бистәсе мәйданы 405,7 га.

Шәһәр тибындагы Аксубай бистәсендә 9982 кеше яши–шуның 3363 е–чуашлар, 3274 е –урыслар, 2935 е–татарлар, башка милләттән булган халыклар саны–140.

Кыскача тарихи белешмә

1919 елда Аксубай авыл Советы оеша. Оешкан көннән алып 1930 елга кадәр ул ТАССР Чистай контоны Аксубай волосты составына керә, 1930 елның августында Аксубай районы оешуга бәйле ТАССР Аксубай районы Аксубай авыл Советы дип атала башлый. 1995 елның мартында Аксубай авыл Советы җирле үзидарә Советы итеп үзгәртелә. 2006 елның гыйнваренда Татарстан Республикасы Аксубай шәһәр җирлеге Аксубай муниципаль районы составына керә.

Төп социаль-иктисадый тасвирлама

Шәһәр тибындагы Аксубай бистәсе территориясендә түбәндәге учреждениеләр урнашкан:

өч урта мәктәп,

бер төп мәктәп

бер башлангыч мәктәп,

балалар сәнгать мәктәбе,

биш балалар бакчасы,

ПЛ-88,

район Мәдәният йорты,

Ким клубы,

Яшьләр үзәге,

җиде даруханә,

җирлекара үзәк китапханә,

үзәк хастаханә,

элемтә бүлеге,

Саклык банкы,

“Ак Барс” банкы филиалы,

“Россельхозбанк”,

шәхси кибетләр челтәре,

үзәк базар,

“Хыял” балалар приюты,

өлкәннәр өчен интернат-йорт,

ЦСОН.

Предприятиеләр һәм учреждениеләр:

Аксубай муниципаль район Советы–башлыгы Гилманов К.К., 2-85-04, Ленин урамы, 10 йорт.

Аксубай муниципаль районы Башкарма комитеты–җитәкчесе Становов Н.Н., 2-85-79, Ленин урамы, 8 йорт.

Шәһәр тибындагы Аксубай бистәсе башкарма комитеты–башкарма комитет җитәкчесе Жуков Л.Л., 2-73-62, Советлар урамы, 2 йорт.

Аксубай районы Авыл хуҗалыгы һәм азык-төлек идарәсе–начальнигы Хәлимов Х.К., 2-85-03, Ленин урамы, 8 йорт.

“Актай” ООО–җитәкчесе Шугаев И.Н., 2-71-73, Золин урамы, 100 йорт.

“Аксубай производство предприятиесе” производство берләшмәсе–начальнигы Шугаев И.Н., 2-75-83, Мазилин урамы, 94 йорт.

“ВАМИН-Татарстан” ААЌ Аксубай май заводы–директоры Седов Ю.А., 2-85-93, Мазилин урамы, 98 йорт.

“Аксубай лесничествосы” ГБУ–директоры Мастриков В.В., 2-71-02, Пролетарлар урамы, 1 йорт.

“Аксубайлес” ГБУ– директоры Гатин Р.М., 2-70-31, урман хуќалыгы территориясе.

“Таттрансгаз” ООО ЭПУ Лениногорскгаз АРЭГ–начальнигы Федоров Е.Ф., 2-85-76, Мазилин урамы, 68 йорт.”Аксустрой” ООО–начальнигы Исхаков И., 2-75-68, Толстой урамы.

Аксубай “Сельэнерго” ООО район предприятиесе –начальнигы Горячев В.М., 2-73-55, Мазилин урамы, 53 йорт.

“Агрохимсервис” ООО–начальнигы Савинов А.А., 2-75-95, Шоссе урамы, 1 йорт.

ТР буенча Дәүләт орлыкчылык инспекциясе ФТУ–начальнигы Гелметдинов Р. Ш., 2-75-58, Мазилин урамы, 31 йорт.

“УРСЖ” ААЌ–начальнигы Зәйдуллин Х.Н., 2-78-02, Кызыл партизаннар урамы, 61 йорт.

“Мелиоратор” ООО–начальнигы Сандимиров С.А., 2-72-46, Водострой урамы, 1 йорт.

“ПРСО Татавтодор” ААЌ–директоры Сафин Ф.Ф., 2-7160, Сљлчђ урамы, 28 йорт.

“Аксубай Бурводсервис” ООО–начальнигы Мусин Х.М., 2-72-50, Октябрь урамы.

ТР буенча УФКның Аксубай районы бүлеге–җитәкчесе Гаврилов А.В., 2-75-37, Толстой урамы, 4 йорт.

ТР Икътисад министрлыгы казначейлык департаментының Аксубай районындагы территориаль бүлеге– начальнигы Сетрова О.П., 2-82-00, Октябрь урамы, 37 йорт.

Аксубай муниципаль районы Халыкны социаль яклау идарәсе–начальнигы Вәлиуллин Н.С., 2-71-68, Ленин урамы, 8 йорт.

ТР буенча Баш Федераль теркәү хезмәте идарәсе–баш теркәүче Сахабутдинова Л.С. , 2-72-52, Советлар урамы, 7 йорт.

“Росгосстрах-Татарстан” ООО–директоры Сафиуллина Г.М.,2-71-75, Советлар урамы, 7.

“Татмедиа” ААЌнең “Сельская новь” район газетасы филиалы–баш мөхәррир Моратшин А.Ќ., 2-84-52, Ленин урамы, 9 йорт.

РУПС–начальнигы Кашина А.Г, 2-84-05, Ленин урамы, 5 йорт.

РУЭС–начальнигы Фәттахов Н.М., 2-83-00, Ленин урамы, 5 йорт.

РФ Югары суды каршындагы ТР Суд департаменты идарәсе /район суды/–суд рәисе Никитина А.В., 2-78-33, Ленин урамы, 12 йорт.

Прокуратура–прокурор Хәйруллин И.Г., 2-75-94, Романов урамы.

Район Эчке эшләр бүлеге–начальнигы Сафин С.З., 2-73-41, Ленин урамы, 3 йорт.

“Идарә компаниясе” дәүләт учреждениесе–җитәкчесе Колесников И.Н.,2-87-28, Советлар урамы, 2 йорт.

ТР Аксубай районы Халыкны эш белән тәэмин итњ үзәге ДУ–начальнигы Моратшин Р.Х., 2-74-61, Романов урамы, 6 йорт.

“Мәгариф бүлеге” МУ–начальнигы Вәлиуллина Ђ.К., 2-84-46, Советлар урамы, 7 йорт.

Халыкка социаль хезмәт күрсәтү үзәге–директоры Бәширов Р.Р., 2-80-91, Советлар урамы, 4.

ТР ТКХ МСА БТИ РГУП 7нче МРФ–җитәкчесе Покатаева Л.А., 2-7109, Ленин урамы, 5 йорт.

Мировой суд–1 нче участок судьясы Фәхретдинова Ф.Д., 2-80-41,Ленин урамы.

Мировой суд–2 нче участок судьясы Сафина Р.М., 2-80-42, Ленин урамы.

Аксубай район эчке эшләр бүлеге каршындагы Ведомстводан тыш сак бүлеге ДУ–начальнигы Юнусов Р.Г., 2-71-94, Советлар урамы, 22 йорт.

Балалар сәнгать мәктәбе–директоры Сруртдинова Г.А., 2-74-19, Советлар урамы, 2 йорт.

Балалар һәм яшүсмерләр спорт мәктәбе–директоры Хисмәтов Н., 2-80-06, Ленин урамы, 13 йорт.

Туган якны өйрәнү музее–директоры Бобкова Г.П., 2-87-77, Романов урамы, 8 йорт.

Район үзәк китапханәсе–директоры Телешева И.А., 2-71-21, Романов урамы, 8 йорт.

Район Мәдәният йорты–директоры Егорова Н., 2-84-50, Романова урамы 8 йорт.

Аксубай гимназиясе–директоры Миронкин В.А., 2-76-28, Мазилин урамы, 39 йорт.

3нче Аксубай урта мәктәбе–директоры Вәлиева Ќ.К., 2-84-43, Романов урамы, 2.

2нче Аксубай урта мәктәбе–директоры Сударев А.М., 2-77-36, Школьная урамы, 4 ”а”.

88 нче һөнәри лицей–директоры Аюпов Ф.Ф., 2-71-80, Мазилин урамы, 2 йорт.

ТР МЗС СПДМ “Хыял” ДУ–директоры Гайнуллина И.Р., 2-81-31, Мазилин урамы, 4 “а” йорт.

“Буратино” балалар бакчасы–мөдире Гелметдинова Г.Х., 2-75-89, Горький урамы, 5 йорт.

2нче балалар бакчасы–мөдире Нәсыйбуллина Р.З., 2-73-44, Горький урамы, 54 йорт.

“Елочка” балалар бакчасы–мөдире Хикматуллина Г.К , 2-75-62, Зеленая урамы, 2 йорт.

“Ләйсән балалар бакчасы–мөдире Сафиуллина Р.И.,2-77-45, Чапаев урамы, 6 йорт.

“Радуга” балалар бакчасы–мөдире Гайфуллина Г.Ю., 2-7238, Романов урамы, 20 йорт.

“Колобок” балалар бакчасы–мөдире Сөнгатуллина М.З., Октябрьнең 50 еллыгы урамы, 10 йорт.

Ветеринария берләшмәсе–начальнигы Мостафин С.Х., 2-71-58, Мазилин урамы, 35.

Район үзәк даруханәсе––мөдире Ислямова Н.А., 2-70-63, Романов урамы, 1 йорт.

“Диана” ООО даруханәсе–мөдире Зәйдуллина М.М., 2-86-74, Мазилин урамы.

“Диана” ООО даруханәсе–мөдире Зәйдуллина М.М., 2-80-22, Золин урамы, 1 йорт.

Район үзәк хастаханәсе–баш табиб Юсыпов М.Р., 2-80-66, 2-89-34, Мазилин урамы, 41 йорт.

”Гигиена һәм эпидемиология “ ГУЗ ФФ бүлеге /ЦГСН/– Нурлат шәһәре һәм Нурлат районы буенча баш санитария табибының Аксубай районы буенча урынбасары Салихова Р.Ќ., 2-83-65, Мазилин урамы, 86.

ПФР Дәүләт учреждениесе Идарәсенең ТР Аксубай районындагы бүлеге–Тимофеев В.Е., 2-72-81, Октябрь урамы, 5 йорт.

Аксубай муниципаль районының Финанс-бюджет палатасы–рәисе Горбунов А.Ф., 2-82-34, Октябрь урамы, 37 йорт.

Өлкәннәр һәм инвалидлар өчен интернат-йорт–директоры Минеголова Р.Г., 2-73-88, Р.Беляев урамы, 2 йорт.

Истәлекле урыннар, күренекле кешеләр

Шәһәр тибындагы Аксубай бистәсе территориясендәге истәлекле урыннар:

Бөек Ватан сугышында һәлак булганнар хөрмәтенә куелган һәйкәл,

күренекле чуаш язучысы Е.Еллиевка куелган һәйкәл,

В.И. Ленин һәйкәле.

Шәһәр тибындагы Аксубай бистәсенең күренекле кешеләре:

Хохлов Михаил Васильевич–“Аврора” крейсеры экипажы матросы,

Калугин Валерий Степанович–тарих фәннәре кандидаты.